Słownik ubezpieczeniowy architekta – cz. 2

Kilka definicji, z którymi spotykają się Państwo podczas zawierania umów ubezpieczenia zawodowego opisałem w poprzednim wpisie. Kolejne, nieco bardziej złożone próbuję wyjaśnić w dzisiejszym wpisie. Często pojawiające się pojęcie regresu i prawa do jego wykupienia, kwestia odpowiedzialności (na zasadzie winy, za pracowników i podwykonawców) oraz tajemniczo brzmiące nazwy ubezpieczeń act commited i claims made, czyli triggery – o tym wszystkim w drugiej części „ubezpieczeniowego słownika architekta”.

Regres ubezpieczeniowy

Oznacza w bardzo dużym uproszczeniu, że ubezpieczyciel ma prawo zażądać zwrotu wypłaconego odszkodowania, od osoby ubezpieczonej.
Taka sytuacja może się zdarzyć, jeśli szkoda powstała z winy osoby, która wykupiła ubezpieczenie. Ale tylko w dwóch przypadkach:
Pierwszy – to, gdy szkoda została wyrządzona umyślnie lub na skutek rażącego niedbalstwa.
Drugi – szkoda została wyrządzona po spożyciu alkoholu lub pod wpływem narkotyków i innych środków odurzających.

WAŻNE! To zakład ubezpieczeń musi udowodnić, że do szkody doszło z w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego. Zawierając ubezpieczenie często mamy możliwość wykupienia prawa do regresu. Jeśli zdecydujemy się na taki krok, to nawet w przypadku wystąpienia szkody na skutek rażącego niedbalstwa, ubezpieczyciel nie może domagać się zwrotu wypłaconego odszkodowania.

Terminy przedawnień roszczeń

Generalnie roszczenia przedawniają się z upływem dziesięciu lat. Ale nie zawsze… w przypadku przedsiębiorców, w tym architektów sprawa ma się nieco inaczej. 

Dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia wynosi trzy lata. W przypadku roszczeń wynikających z umowy o prace projektowe (umowa o dzieło), termin przedawnienia wynosi dwa lata od dnia oddania projektu lub od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy projekt miał być oddany.
W przypadku odpowiedzialności cywilnej deliktowej roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Przy czym termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Odpowiedzialność na zasadzie winy

W związku z wykonywanym zawodem architekci ponoszą odpowiedzialność na zasadzie winy. To znaczy, że strona, która zgłasza roszczenie musi udowodnić winę architekta lub pracowni.

Odpowiedzialność za podwykonawców

Z zasady ubezpieczenie OC zawodowe architekta nie obejmuje odpowiedzialności za błędy podwykonawców, z którymi architekt lub pracownia projektowa ma zawarte umowy. Nie zwalnia to jednak z odpowiedzialności za błędy popełnione przez podwykonawców względem inwestora. Czyli ewentualną szkodę architekt musi pokryć z własnego majątku. Zatem jeśli tylko współpracujemy z podwykonawcami skuteczną ochronę zapewnia wyłącznie ubezpieczenie OC pracowni architektonicznej lub projektowej.

Odpowiedzialność za pracowników

Tu sytuacja jest odwrotna niż w przypadku podwykonawców. Zgodnie z przepisami Prawa Pracy, każdy pracodawca ponosi bezwzględną odpowiedzialność za wszystkie działania i błędy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Na co dzień spotykamy się dwoma sytuacjami:

Pierwsza – jeśli błąd zostanie popełniony przez architekta bez uprawnień, zatrudnionego u innego architekta, który prowadzi swoją pracownię, podpisując się pod dokumentacją ponosi odpowiedzialność cywilną. Czyli szkoda może zostać pokryta z ubezpieczenia OC zawodowego.

Druga – jeśli błąd popełnił architekt z uprawnieniami zatrudniony na umowę o pracę, odpowiedzialność poniesie pracodawca. Jednak szkoda nie zostanie pokryta z OC zawodowej, tylko z majątku firmy. Po zaspokojeniu roszczenia inwestora pracodawcy przysługuje prawo regresu względem pracownika. W znacznej większości przypadków regres zostanie zapłacony z polisy pracownika, maksymalnie do 3-miesięcznego wynagrodzenia bez względu na rozmiar szkody. Istnieje jeden wyjątek od tej reguły – jeśli pracodawca wykaże winę umyślną pracownika, regres jest do pełnej wysokości popełnionej szkody.

Triggery ubezpieczeniowe

W dużym uproszczeniu jest to czas trwania odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Wyróżniamy dwa główne modele tej odpowiedzialności – act committed oraz claims made.

Act committed – ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za skutki błędów (np. projektowych), które doprowadziły do szkody, jeśli nastąpiły w okresie trwania ubezpieczenia. Zgłoszenie roszczenia może nastąpić w dowolnym czasie. Jednak odpowiedzialność nie trwa dłużej, niż przewidują to terminy przedawnienia roszczeń zawartych w Kodeksie Cywilnym.
Na bazie tego triggera działa OC zawodowe architekta oraz ubezpieczenie OC architektonicznej lub projektowej (na bazie działania lub zaniechania).

Claims made – odpowiedzialność ubezpieczyciela jest identyczna jak w act committed, jednak zgłoszenie roszczenia musi nastąpić w okresie obowiązywania polisy.Dodatkowo program IARP zawiera element szczególny, zawarty w OC nadwyżkowym architekta oraz OC pracowni architektonicznej, polegający na przyjęciu odpowiedzialności TU z okresem wstecznym od 1 stycznia 2011 r.

Powyższe pojęcia z racji ograniczonego miejsca opisałem skrótowo. Jeśli ktoś z Szanownych Czytelników potrzebuje bardziej szczegółowych informacji zapraszam do kontaktu osobistego.

Słownik ubezpieczeniowy architekta cz. 1 TUTAJ >>